Zasady udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz nieodpłatnej mediacji w roku 2020

Nieodpłatna pomoc prawna

1) Nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługują osobie uprawnionej, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Osobie uprawnionej, o której mowa powyżej udziela się nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego osobiście, z wyłączeniem środków porozumiewania się na odległość. Wyjątek stanowią osoby, o których mowa w art. 8 pkt 8 ustawy. Osoba uprawniona przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Powyższe oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie. Podczas udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w pomieszczeniu przebywają wyłącznie: osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, osoba uprawniona,
a także osoby, na których obecność osoba uprawniona wyraziła zgodę.

2) Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:

a) poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach,
w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowoadministracyjnym, lub

b) wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub

c) sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa w niniejszym punkcie lit. a i b,
z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym
lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym lub,

d) nieodpłatną mediację lub

e) sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

3) Nieodpłatna pomoc prawna nie obejmuje spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do rozpoczęcia tej działalności.

4) Świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcie w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady
z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację.

5) Nieodpłatna mediacja obejmuje:

a) poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających,

b) przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji

c) przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej,

d) przeprowadzenie mediacji,

e) udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.

6) Nieodpłatna mediacja nie obejmuje spraw, w których:

a) sąd lub inny organ wydały postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji lub postępowania mediacyjnego,

b) zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc.

7) Nieodpłatna mediacja będzie prowadzona w zależności od bieżącego zapotrzebowania czyli zgłoszonych przez osoby uprawnione potrzeb. Jedno spotkanie z mediatorem poświęcone nieodpłatnej mediacji w zakresie, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (tj. Dz. U. z 2019 r. poz.294) nie może przekroczyć połowy czasu trwania dyżuru.
8) Osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście oraz osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się, o których mowa
w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz. U. z 2017 r., poz. 1824), może być udzielana nieodpłatna pomoc prawna lub świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, z wyłączeniem nieodpłatnej mediacji, również przez zorganizowanie wizyty w miejscu zamieszkania tych osób lub w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej lub w punkcie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w przypadku zapewnienia możliwości skorzystania z pomocy tłumacza języka migowego.

Wyżej wskazane osoby, które zgłoszą uzasadniona potrzebę komunikacji za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość powinny złożyć Staroście przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w formie papierowej na adres: Starostwo Powiatowe, ul. Małomłyńska 1, 86-300 Grudziądz lub elektronicznej na adres: bip@powiatgrudziadzki.pl oświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust.2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej( tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 294), będące załącznikiem do powyższej ustawy (wzór oświadczenia dostępny jest na stronie Biuletynu Informacji Publicznej – zakładka Nieodpłatna pomoc prawna). Wraz ze złożonym oświadczeniem, należy wskazać okoliczności uzasadniające oraz dostępne osobie uprawnionej środki porozumiewania się na odległość.

Informacja o możliwości przekazywania przez osoby uprawnione opinii o udzielonej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim

Po uzyskaniu nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego istnieje możliwość wypełnienia przez osobę uprawnioną anonimowej opinii o udzielonej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim, będącej częścią B karty pomocy. Uprawniony wypełnia opinię osobiście, z wyjątkiem danych zawartych w pkt 1 tej części karty pomocy. Dostępna jest ona w punkcie. Po wypełnieniu opinii należy ją osobiście umieścić w urnie znajdującej się w punkcie.
Części B karty pomocy nie przekazuje się osobie uprawnionej w przypadku udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej poza punktem lub za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.